Artrose is een langzaam verlies van gewrichtskraakbeen. In een gewricht zijn de uiteinden van botten bedekt met kraakbeen, zo ook in de knie en heup. Hierdoor worden stoot- en drukkrachten geabsorbeerd. Daarnaast vermindert kraakbeen wrijvingskrachten in de knie. Wanneer kraakbeen in kwaliteit achteruit gaat kunnen botdelen over elkaar schuren tijdens het bewegen. Dit kan o.a. pijn, een verminderde beweeglijkheid en startstijfheid als gevolg hebben.
Artrose is door fysiotherapie niet te genezen. Wel kunnen symptomen die passen bij artrose verminderen door fysiotherapie en het aanpassen van uw leefstijl. Wij helpen u graag bij het geven van leefstijladviezen. Van belang is dat er voldoende en afwisselend wordt bewogen. Beweging zorgt ervoor dat er gewrichtsvloeistof vrijkomt. Gewrichtsvloeistof is het smeermiddel van gewrichten. Daarnaast zorgt beweging ervoor het gewricht sterker te maken om verergering van slijtage te voorkomen.
Mensen met artrose van de knie of heup kunnen verschillende klachten hebben: Onderstaand een opsomming van mogelijke symptomen, passend bij artrose van de knie of heup:
• pijn
• verminderde beweeglijkheid
• opstartstijfheid
• crepitaties (kraken/knarsen)
• instabiliteit
• verminderde kracht van spieren rondom het gewricht
• Een eerdere gewrichtsbeschadiging. Wanneer bijvoorbeeld de knie in het verleden beschadigd is geraakt bij een verdraaiing tijdens sport, vergroot dit de kans op de ontwikkeling van artrose.
• Operaties aan het gewricht. Bijvoorbeeld het (gedeeltelijk) verwijderen van de meniscus.
• Overbelasting. Bijvoorbeeld wanneer ongetraind of ondervoed kraakbeen plotseling aan grote krachten wordt blootgesteld. (hardlopen of springen zonder opbouw of ervaring).
• Overgewicht (met name voor de knie een risicofactor).
• Onderbelasting. Bijvoorbeeld wanneer kraakbeen onvoldoende drukprikkels krijgt door zittend werk of inactiviteit.
• Leeftijd. Het risico op het ontstaan van artrose stijgt op hogere leeftijd.
De diagnose artrose wordt gesteld op basis van uw klachten en symptomen, in combinatie met lichamelijk onderzoek. In de regel gebeurt dit door een huisarts of specialist. Er zijn lang niet altijd röntgenopnames nodig om de diagnose te stellen. Er is namelijk geen duidelijk verband aangetoond tussen de ernst van de klachten en de mate van afwijkingen bij radiologisch onderzoek (röntgen). In sommige gevallen kunnen röntgenopnames wel raadzaam zijn om richting te geven aan de behandeling.
Artrose is door medicijnen of fysiotherapie niet te genezen. Wel kunnen symptomen, die passen bij bij artrose, verminderen door fysiotherapie, medicatie of het aanpassen van leefstijl. Van belang is dat er voldoende en afwisselend wordt bewogen. Kraakbeen wordt gevoed door het gewrichtssmeer. Via het gewrichtssmeer neemt kraakbeen zijn voedingsstoffen op en geeft het deze weer af. Het verplaatsten van deze voedingsstoffen gebeurt onder invloed van beweging.
• bij overgewicht: afvallen; advies/behandeling door een diëtist kan hiervoor raadzaam zijn
• voldoende afwisselend bewegen, fietsen, lopen, zwemmen
• vermijden van piekbelastingen zoals springen en grote afstanden hardlopen
• vermijden van langdurig statisch belasten zoals uren achtereen staan of stilzitten
Fysiotherapie kan op de volgende manieren bijdragen aan het verminderen van symptomen en klachten:
• het geven van advies en informatie over de wijze van omgaan met de klachten
• verbeteren van de beweeglijkheid van het kniegewricht en omliggende spieren/weefsels
• verbeteren van spierkracht
• verminderen van eventuele instabiliteit
• verbeteren van de algehele belastbaarheid
Er is veel onderzoek gedaan naar het effect van beweegprogramma’s en -oefeningen op artrose van de knie. Een beweegprogramma onder begeleiding van een fysiotherapeut blijkt, zeker op korte termijn, effectief om klachten te verminderen.
Een huisarts of specialist kan medicatie voorschrijven. Fysiotherapie en medicatie kunnen worden gecombineerd. Voor uitgebreidere medicamenteuze interventies, injecties of operaties wordt u, wanneer nodig, verwezen naar een specialist (orthopeed).
